Azerbaycan’dan dönen Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait 57 yaşındaki C-130 kargo uçağı, Gürcistan hava sahasında düştü. MSB, 20 askerin şehit olduğunu açıkladı. Kazanın nedeni henüz belirlenemedi. Yapısal arıza, dış müdahale, mühimmat patlaması, çarpışma veya pilotaj hatası ihtimalleri masada.
Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ait C-130 tipi askeri kargo uçağı, Azerbaycan’dan Türkiye’ye dönerken Gürcistan hava sahasında düştü. Milli Savunma Bakanlığı (MSB), uçakta bulunan 20 personelin tamamının şehit olduğunu açıkladı.
Kazaya ilişkin soruşturma sürerken, uçağın düşüş nedeni henüz netleşmedi. Ancak eldeki bilgiler ve uzman görüşleri, çok sayıda ihtimali gündeme taşıdı.
İlk dikkat çeken unsur, düşen uçağın yaşı oldu. Flight Global’in verilerine göre; uçağın üretim tarihi 1968. Yani tam 57 yaşındaydı. Lockheed tarafından ABD'nin Georgia eyaletindeki Marietta tesislerinde üretilen uçak, uzun yıllar Suudi Arabistan Hava Kuvvetleri’nde görev yaptıktan sonra, 2010'da Türkiye tarafından ikinci el olarak satın alındı. Her ne kadar sonradan modernize edilse de, uçağın bu denli eski olması kazada yapısal bir arızayı akla getirdi.
Kazaya ilişkin bir videoda uçağın kuyruğunun havada koptuğu görüldü
NEDEN BU KAZA OLDU? 20 ASKERİMİZİN ŞEHİT OLDU...
İŞTE İHTİMALLER
Uzmanlar ve kaynaklar, kazanın sebebine dair şu ihtimaller üzerinde duruyor:
1-) Yapısal yorgunluk ve teknik arıza
Uçağın yaşı nedeniyle gövdesinde ya da motorlarında kritik bir teknik arıza yaşanmış olabilir. Görüntülerde arka gövdenin koptuğu ve motorların duman saçtığı görüldü.
2-) 'Hava savunma sistemi' müdahalesi
Uçağın havadayken parçalanması, bazı kaynaklara göre dışarıdan bir müdahale ihtimalini de akla getiriyor.
Türkiye Gazetesi, radar kayıtlarında o dakikalarda aynı noktada bir H125 helikopterinin bulunduğunu açıkladı.
Halktv.com.tr yazarı İsmail Saymaz, ulaştığı kaynakların “Gürcistan hava savunma sisteminden kaynaklı bir düşüş” ihtimali üzerinde durduklarını aktardı. Ancak bu iddialar henüz teyit edilmiş değil.
3-) Mühimmat patlaması veya sabotaj
İçeride bulunan mühimmat ya da sistem arızası sonucu içeriden kaynaklı bir patlama yaşanmış olabilir. CNN Türk’e konuşan güvenlik uzmanı Coşkun Başbuğ, 'sabotaj' olabileceğini şu sözlerle ifade etti:
"Eğer görüntüler doğruysa, çünkü teyide muhtaç bazı görüntüler var dolanan, bu ihtimal de çok düşük. Zaten olursa bu çoktan dillendirilirdi ilgili makamlar tarafından. Bu ihtimal de aynı şekilde kaldı. O zaman geriye kalan havada yaşanacak bir kaza, yani iki uçağın çarpışması veya iki hava aracının çarpışması ya da sabotaj ya da herhangi bir saldırı..."
4-) Hava çarpışması veya kaza
Havadaki başka bir hava aracıyla çarpışma ya da uçuş sırasında yaşanan başka bir kaza da olasılıklar arasında.
5-) Pilotaj hatası veya hava koşulları
Mevsimsel koşullar, ani irtifa kaybı, pilot hatası ya da görüş zayıflığı da teknik değerlendirmelerde inceleniyor.
BBC Türkçe'nin haberine göre; ABD Hava Kuvvetleri'nden emekli bir C-130 uzmanı olan Jarrod Phillips, kazaya ilişkin görüntüler için "mürettebatın acil iniş için yakıt boşaltmış olabileceğini düşündürüyor. "Görüntüler, kuyruk bölümünün uçuş sırasında ayrıldığını ve kanat ucu valflerinden yakıt aktığını gösteriyor" dedi.
RADAR GÖRÜNTÜLERİ NE DİYOR?
C-130 Hercules uçağı, 11 Kasım’da Azerbaycan’ın Gence Havalimanı’ndan kalktı. Kalkıştan sonra kuzeydoğuya, ardından batıya dönen uçak, Gürcistan hava sahasına girdi. Türkiye’deki kuleyle bağlantı kurduktan kısa süre sonra radardan kayboldu.
Kazanın ardından sosyal medyada paylaşılan görüntülerde uçağın spiral çizerek düştüğü, beyaz dumanlar çıkardığı, arka gövdenin koparak başka bir noktaya savrulduğu ve uçağın ana gövdesinin yere çarpmadan önce havada parçalandığı görüldü.
Uçağın düştüğü bölge, Gürcistan’ın Sığnaği belediyesinin 5 kilometre uzağında yer alıyor. Gürcistan İçişleri Bakanlığı bölgeye ekip gönderdi.
Arama-kurtarma çalışmaları sonrasında enkazın tamamına ulaşıldı. Uçağın motorları ve gövdesi büyük ölçüde yanmış durumda. Parçalar geniş bir alana yayılmış hâlde. Tüm enkaz Türkiye’ye getirilerek detaylı analiz yapılacak.
C-130 Hercules tipi uçak, Azerbaycan’ın Zafer Günü etkinliklerinde görevli personeli almak üzere Gence’de bulunuyordu.
Havalanan uçak, Türkiye’ye dönüş rotasını izlerken Gürcistan hava sahasında düştü. Kuleye herhangi bir acil durum bildirimi yapılmadığı da açıklandı.