Ticaret Bakanlığı’ndan Fahiş Fiyat Denetimi: 1.416 Kişiye 172 Milyon TL Ceza
Emlak Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, Ticaret Bakanlığı’nın gayrimenkul ilanlarında piyasa dışı fiyat artışlarına yönelik incelemeleri sıklaştırdığını, fahiş fiyat artışlarına karşı denetimlerin genişletildiğini açıkladı. Bakanlık, sosyal medyada bir mal sahibi tarafından verilen bir ilanda usulsüzlük tespit edilmesi üzerine idari ceza uygulandığını, genel denetimler kapsamında ise toplam 1.416 kişiye 172 milyon TL idari para cezası kesildiğini duyurdu.
Altın Emlak Global Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, 30 Mayıs’ta yürürlüğe giren yönetmelik kapsamında internet ortamında verilen taşınmaz ilanlarında, ekonomik verilerle uyumlu olmayan ve haklı bir gerekçeye dayanmayan fiyat artışlarının yasaklandığını hatırlattı.
Özelmacıklı, “Emlak işletmeleri de bu tür ilanlara aracılık edemiyor. Artık mal sahiplerinin ilanları da denetim altında. Haksız fiyat artışı yapan mal sahipleri, tıpkı emlak işletmeleri gibi cezai sorumluluk taşıyor” dedi.
“Sahibinden ilanlar her zaman ucuz değil”
Her sahibinden verilen ilanın piyasa değerinde olmadığını belirten Özelmacıklı, “Birçok mal sahibi, taşınmazını değerinin çok üzerinde ilana koyuyor. Hatta bazıları satış niyeti olmadan sadece piyasa yoklaması yapmak için ilan veriyor. Satılık konutlarda EİDS yükümlülüğü olmadığı için sahte ilanlar da hâlâ görülebiliyor. Yetki belgeli profesyonel emlak işletmeleri, portföy değeri piyasa koşullarına uygun değilse bu ilanları almıyor. Bizler, alıcı ile satıcıyı gerçek piyasa değerinde buluşturmaya çalışıyoruz. Ancak bazı mal sahipleri ilan süresi içinde fiyat artırarak bize de ceza riski oluşturuyor. Yeni düzenlemeyle, anlamlı bir gerekçesi olmayan fiyat artışları artık doğrudan yaptırıma tabi olacak” ifadelerini kullandı.
“Fahiş fiyat tanımı netleşmeli”
Özelmacıklı, idari yaptırımların 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun çerçevesinde uygulandığını belirterek, “Ceza tutarları 22 bin 500 TL ile 428 bin TL arasında değişiyor ve dönemsel olarak güncelleniyor. Ancak hangi fiyat artışının ‘fahiş’ sayılacağı net değil. Örneğin son bir yılda altın yüzde 80 değer kazandı; TÜFE mi, konut fiyat endeksi mi yoksa başka bir gösterge mi baz alınacak, bu belli değil. Belirli bir artış oranı açıkça tanımlanmalı ve ‘bu oranın üzerinde artış yapılamaz’ denmeli. Fiyat değişimleri ilan portallarında da sınırlandırılmalı. Tadilat veya iskan alınması gibi özel durumlar ise istisna kapsamına girmeli” dedi.
“65 yaş üstü için rapor zorunluluğu yok”
Özelmacıklı, 65 yaş üstü vatandaşların tapu işlemleri için sağlık raporu alma zorunluluğunun bulunmadığını da vurguladı. “65 yaş üzerindeki kişilerden her işlemde sağlık raporu istenmesi, yaşa dayalı ayrımcılık anlamına gelir. Avrupa Temel Haklar Şartı’nın 21. maddesi, yaş nedeniyle ayrımcılığı yasaklamaktadır. Medeni Kanun’a göre, ayırt etme gücüne sahip ve kısıtlı olmayan her ergin kişi fiil ehliyetine sahiptir. Aksi bir durum varsa bunu ispat yükümlülüğü iddia sahibine aittir. Sağlık raporu yalnızca fiil ehliyeti konusunda şüphe olması halinde, tapu sicil müdürlükleri veya noterler tarafından talep edilir. Dolayısıyla yaşa bağlı bir zorunluluk bulunmamaktadır” ifadelerini kullandı.