TÜİK’in açıkladığı enflasyon verilerine toplumun büyük bir kesimi gibi ben de inanmıyorum. TÜİK, yine bu yılın ilk altı aylık enflasyonunu yüzde 16-17 seviyelerinde açıklayacak. Emekli aylıklarına da o kadar zam yapılacak. En düşük emekli aylığı 14.469 lirayı 16 bin 928 liraya çıkaracaklar.
Oysa bağımsız iktisatçılardan oluşan ENAG’ın ölçtüğü enflasyon ilk 5 ayda zaten yüzde 25’e ulaştı. Haziran ayında artan petrol fiyatları ile ilk altı ayda enflasyon en az yüzde 30’u bulacak. Buna göre en düşük emekli aylığının 18.800 lira olması gerekir. Ancak benim buna da itirazım var. Benim iddiam şu: 2020 Ocak ayından itibaren elimizde iki enflasyon verisi var. Biri TÜİK, diğeri ENAG… O nedenle 2020 Ocak ayına kadar geri gidiyorum. 2020 Ocak ayından 2024 sonuna kadar geçen sürede TÜİK’e göre fiyatlar genel seviyesi 6 kat artmış. 5 yıllık enflasyon yüzde 507 olmuş.
***
ENAG’a göre de 2020 Ocak ayından 2024 sonuna kadar geçen sürede fiyatlar genel seviyesi 24.6 kat artmış. Beş yıllık birikimli enflasyon yüzde 2363 olmuş. 2020 yılında en düşük emekli aylığı 1500 lira… ENAG enflasyonuna göre 2020 Ocak ayındaki 1500 liranın alım gücüne ulaşmak için en düşük emekli aylığının 36.875 lira olması gerekiyor. (1500 x 24.6 = 36.900) 2020 Ocak-2024 Sonuna kadar geçen sürede emeklinin alım gücünün yüzde 61’ini buharlaştırdılar.
2025 yılını ilk altı aylık yüzde 30 seviyesindeki ENAG enflasyonunu da eklersek, Haziran ayında olması gereken en düşük emekli aylığı 47 bin 970 liradır. Bugünün 14.469 liralık en düşük emekli aylığının alım gücü, 2020 yılının 1500 lirasının ancak üçte birine, yani 500 lirasına denk geliyor. Emeklinin alım gücünün yüzde 70’ini aldılar; bütçe açığına, yandaş zengin eden ihalelere, faize, sığınmacılara, tarikatlara aktardılar.
***
Aynı hesabı asgari ücret için yaptığımızda asgari ücretin 2020 Ocak ayındaki 2500 liralık alım gücünü yakalaması için bugün olması gereken seviye 57 bin 660 lira… Bugünkü 22 bin 104 liralık asgari ücret 2020 Ocak ayının 2500 liralık alım gücünün sadece yüzde 38’ini karşılayabiliyor. Asgari ücretin alım gücünün yüzde 62’isini almışlar, patronun cebine koymuşlar.
En düşük emekli aylığı 2016 yılında olduğu gibi asgari ücretin altında olamaz dersek, en düşük emekli aylığının da 57-58 bin lira seviyesinde olması gerekir.
Bu seviyeler, 2020 yılı Ocak ayının alım gücüdür. 2020 yılının Ocak ayında bütçe açığı, bugünden kötü değil, daha iyi idi. Ve yine 2020 Ocak ayında 2500 lira asgari ücret ödeyen işletmelerin durumu bugünden kötü değil, aksine daha iyi idi. Sözünü ettiğimiz aylık ve ücretler 2020 yılı Ocak ayının alım gücüdür. Abartı değildir.
***
Tarım kesiminde buğday ve arpa fiyatları için ilan edilen fiyatlara baktığımızda da çiftçinin gelirinin de üçte ikisini buharlaştırdıklarını görüyoruz. Emeklilerden, emekçilerden ve çiftçiden aldıkları paralarla bir avuç imtiyazlı grup zenginleşiyor, Türkiye’de gelir dağılımı iyice bozuluyor. Toplumun yüzde 80’i yoksulluk sınırı ve altında inim inim inliyor.