1980 sonrası kuşak pek bilmez ama Rize-İkizdere doğumlu, İzmir’in yetiştirdiği politikacı Süleyman Genç, 1968 sonrasında Türk siyasetinin önemli aktörlerinden biriydi.
Harp Okulu’ndan atıldıktan sonra 1968 yılında İzmir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’ni bitiren Süleyman Genç, üniversite öğrenciliği döneminde CHP İzmir İl Gençlik Kolları Başkanlığı da yapmıştı.
1970 yılında CHP’de sol rüzgarları esmeye başladığı, Ecevit’in İnönü’ye başkaldırma dönemlerinde CHP Gençlik Kolları Genel Başkanlığı’na seçilmişti.
1973 yılında yapılan seçimlerde İzmir Milletvekili olmuştu.
Şimdi Bursa, Nilüfer, Görükle’de emeklilik yaşamını sürdürüyor.
****
Türkiye sol hareketinin bu önemli ismi Süleyman Genç anılarını kaleme aldı.
‘Anılar-1968-1983’ adıyla yayınlanan kitapta, 1945 sonrasında Türkiye’nin NATO-Amerika eliyle bağımsızlığına el koyma süreci ve sola karşı yürütülen kirli savaşın bir tür kronolojisi anlatıldı.
****
12 Eylül 1980’den önce CHP’de sol kanat, Deniz Baykal-Süleyman Genç adıyla anılırdı.
Yazdığı “CIA-MİT-KONT-GERİLLA” kitabı nedeniyle Ankara’daki evi bombalı saldırıya uğradı; geçmişte aldığı askeri eğitimi nedeniyle evin bir bölümü havaya uçtuğu halde kendisi sağ kalmayı başardı.
11 Aralık 1977’de Ankara Çankaya’da gerçekleşti bu eylem…
Bomba gece 02.00’de atılmasına karşın Süleyman Genç ayaktaydı.
Bomba patlamadan birkaç saniye önce İzmir Milletvekili Genç, yeğeninin elinden tutarak arka odalarından birine sığınarak mutlak bir ölümden kurtuldu. O kadar ki, evin mutfağı ve oturma salona tahrip olmuştu.
Eğer ‘Kontr-gerillanın’ bu eylemi başarılı olsaydı, Türkiye tarihinde ilk kez bir milletvekili faili meçhul cinayetin kurbanı olacaktı.
****
Yaşamının önemli bölümü İzmir’de geçen eski Milletvekili Genç’in anılarında, bu güzel kent de önemli yer tutuyor; özellikle sosyalist sol tarihinde unutulmayan Tariş direnişine de yer veriyor.
Ecevit Hükümeti’nin yıkılmasının ardından 1980 yılında MC destekli kurulan AP azınlık kabinesi Ege Bölgesi’nin güçlü örgütlenmesi Tariş’in yönetimini görevden alarak, ülkücü militanları yerleştirmeye çalıştı. İşçiler direniş başlatınca, 22 Ocak 1980’de polis ve jandarma fabrikaya girdi.
İplik bölümünde başlayan direniş bütün İzmir’e yayıldı.
Araya dönemin Tekstil İşçileri Sendikası Başkanı Rıdvan Budak ile DİSK Genel Başkanvekili Rıza Güven girdi, 31 Ocak 1980 günü işgale son verildi. Hükümet sözünde durmadı. Bu kez Çiğli İplik Fabrikası’ndaki 3 bin işçi kapıları kapatıp, barikat kurdu.
14 Şubat 1980’de ordu ve polis desteğinde panzerler fabrikayı savaş alanına çevirdi; gözaltılar başladı,karakollar yetmeyince Alsancak Stadı bu iş için kullanıldı.
****
Bir başka olay var ki, çok bilinmiyor.
Ecevit’le Süleyman Genç’in yollarının ayrıldığı 1975 yılındaki Bilderberg toplantısı…
Dünya çapında bugün de adından söz ettiren önemli bir Yahudi işadamı buluşması olan Bilderberg toplantısı 25-27 Nisan’da Çeşme Altınyunus’da gerçekleştirildi.
Genel Başkan Bülent Ecevit’in katılacağını öğrenen Süleyman Genç, CHP TBMMM Grubu’nda budurumu eleştiren bir konuşma yaptı.
Sonrasında Ecevit, Milletvekili Süleyman Genç’i çağırarak sert bir şekilde uyardı.
Ayrıntıları kitaptan izleyelim:
“Bilderberg toplantısı İzmir Çeşme’de 25-27 Nisan 1975’de yapıldı. Genel Başkan Bülent Ecevit ile birlikte 5 milletvekili de toplantıya katıldı. Toplantı yapılırken İzmir Milletvekili Süleyman Genç, Cumhuriyet Gazetesi muhabiri Hikmet Çetinkaya ve tekneyi kullanan Gençlik Kolları üyesi Beyazıt Aykut tekne ile gözetleme yapmaya çalıştılar. Ancak hiçbir şey göremediler. Toplantı illegal olarak başlamış ve illegal olarak bitmişti. 28 Nisan günü Bülent Ecevit İzmir İl Merkezi’ni ziyaret etti. Kürsüye çıkarak Bilderberg toplantısına karşı çıkanları özellikle de Süleyman Genç’i tam 1 saat 45 dakika insaf ölçülerini aşarak suçladı. Ardından toplantıdan ayrılmak istedi.
Süleyman Genç bu saldırıya hazırlıklıydı. Söz istedi. Ecevit söz vermek zorunda kaldı. Süleyman Genç kürsüye çıkarak ‘… Bağımsızlık savaşını veren, kurtuluşu yaşama geçiren, Cumhuriyet’i kuran bir partinin Bilderberg toplantısında yeri yoktur. Olmamalıdır. Biz dün olduğu gibi bugün de karşısında olacağız. Bunu duyan duymayan kalmasın. Bu böyle bilinsin’ dedi. Yuh sesleri arasında kürsüden indi.”
(Sayfa-198).
****
Kitapta, bu ve buna benzer pek çok İzmir anısı var.
O dönemi öğrenmek veya belleklerini tazelemek isteyenlerin okumasını salık veririm.
1980 öncesinin etkili siyasetçinin Bursa şehrinin bir köşesine çekilip anılarını yazdığı bu kitap, Alp Yayınları’ndan çıktı. İlgilenenler için yayınevinin telefonunu da vereyim: 0224 2230119…